Fizjoterapia sportowa

Spis treści:

1.Podstawy fizjoterapii sportowej

Rola fizjoterapeuty w zespole medycznym zawodnika
Fizjologia wysiłków fizycznych
- rola układu limfatycznego w adaptacji wysiłkowej
Przyczyny i przebieg procesów zmęczenia i przeciążenia tkanek miękkich narządów ruchu
Mechanizmy uszkodzeń tkanek narządu ruchu oraz przebieg procesów ich gojenia
- nagła śmierć w sporcie
Przygotowanie do terapii:
- zalety i wady oraz cele stosowania ćwiczeń w zamkniętym i otwartym łańcuchu kinematycznym,
- treningi
- podstawowe wzorce ruchowe
- różnice w postępowaniu rehabilitacyjnym ze sportowcem wyczynowym i z amatorem

2.Diagnostyka i karty badań pacjenta

Diagnostyka funkcjonalna zawodnika
Szczegółowe testy funkcjonalne diagnostyczne: kompleksu barkowego, stawu biodrowego, stawu kolanowego, stawu skokowo-goleniowego, kompleksu lędźwiowo-miedniczo-biodrowego
Testy funkcjonalne przesiewowe oceniające jakość wykonywanych zadań ruchowych i sprawność fizyczną zawodnika
Karty badań pacjenta

3.Odnowa biologiczna, ból mięśniowy i przemęczenie w procesie treningu sportowego

4.Zasady postępowania fizjoterapeutycznego w urazach

5.Plany terapii wybranych urazów sportowych

Urazy oraz zespoły bólowe kręgosłupa
- dolegliwości bólowe odcinka lędźwiowego w treningu siłowym – SPORT SIŁOWY
- skrzywienie kręgosłupa w treningu siłowym – SPORT SIŁOWY
Staw ramienny
- uszkodzenie stożka rotatorów podczas wykonywania ćwiczeń wielostawowych – PIŁKA RĘCZNA
- uszkodzenie obrąbka stawowego – SIATKÓWKA
- uraz SLAP typu 2 – rehabilitacja po leczeniu chirurgicznym zawodnika MMA – MIESZANE SZTUKI WALKI
Bolesny łokieć
- bóle w obrębie nadkłykcia bocznego przedramienia – TENIS ZIEMNY
Urazy stawu nadgarstkowego, ręki i stawów palców: Zespół de Quervaina i zespół skrzyżowania u wioślarzy i kajakarzy
Bolesna miednica
Urazy stawu skokowo-goleniowego i stopy
- zapalenie ścięgna Achillesa u biegacza – BIEGANIE
- złamanie kości piętowej oraz kompresyjne złamanie trzonu kręgu L1 podczas uprawiania wspinaczki ściankowej, z towarzyszącą postępującą dyskopatią – WSPINACZKA ŚCIANKOWA
- złamanie zmęczeniowe kości śródstopia jako efekt uprawiania biegów długodystansowych – BIEGANIE
- złamanie kości skokowej – WSPINACZKA
- Rekonstrukcja ścięgna Achillesa – KOSZYKÓWKA
Staw kolanowy – urazy w tenisie, fizjoterapia pooperacyjna
- Uszkodzenia i dysfunkcje przedziału przyśrodkowego stawu kolanowego
- Wybrane dysfunkcje i uszkodzenia przedziału bocznego stawu kolanowego
- Uszkodzenia i dysfunkcje przedniego przedziału stawu kolanowego
  - zwichnięcie kolana – ocena skuteczności programu po dwuetapowej rekonstrukcji więzadeł – studium przypadku)
- Dysfunkcje tylnej części stawu kolanowego
- Postępowanie rehabilitacyjne po rekonstrukcji ACL metodą BTB
Urazy oraz zespoły bólowe uda
- Ostatni etap rehabilitacji po urazie I stopnia mięśnia kulszowo-goleniowego u piłkarzy nożnych – PIŁKA NOŻNA
- Ból rzepkowo-udowy (PFP) – KOLARSTWO
Wieloodłamowe złamania
- Wieloodłamowe złamanie kości strzałkowej lewej, kostki przyśrodkowej i krawędzi tylnej piszczeli – SPADOCHRONIARSTWO
Neuralgia międzyżebrowa
- Napady nerwobólu międzyżebrowego – TRENING SIŁOWY
Neuropatie uciskowe
- Zespół cieśni nadgarska – KOLARSTWO
- Parestezje w kończynach górnych – KOLARSTWO
Urazy barku
- Zwichnięcie barku – MIESZANE SZTUKI WALKI
Urazy oraz zespoły bólowe mięśnia piersiowego
- Uszkodzenie mięśnia piersiowego większego – ZAPASY
Urazy oraz zespoły bólowe mięśni pośladkowych
- Zespół mięśnia gruszkowatego – SPORTY SIŁOWE I SYLWETKOWE
Mięśnie przednie ramienia
- Zerwanie mięśnia dwugłowego ramienia w pięściarstwie – BOKS

6.Powrót do sportu

Pomiary
Testy biomechaniczne
Fizjologiczne próby oceny wydolności fizycznej przed powrotem do wyczynowego sportu
Testy ukierunkowanej sprawności fizycznej w połączeniu z badaniem lekarskim służące do oceny wyników leczenia i służące podjęciu decyzji o dopuszczeniu zawodnika – pacjenta do wznowienia treningu sportowego po zakończonym kompleksowym leczeniu
Charakterystyka reakcji fizjologicznych w sporcie
Kwalifikacja do uprawiania sportu

7.Narzędzia dla pacjenta do pracy samodzielnej

Przypadki urazu i zespoły bólowe w piłce nożnej
- Ostatni etap rehabilitacji po urazie I stopnia mięśnia kulszowo-goleniowego
  - Martwy robak z pracą tej samej ręki i nogi
  - Przyciąganie pięty do pośladka na piłce rehabilitacyjnej
  - Most jednonóż na piłce
  - Przysiad boczny
  - Wypad w tył
  - Przykładowy medyczny trening siły na dolną część ciała
Przypadki urazu i zespoły bólowe w sporcie siłowym
- Dolegliwości bólowe odcinka lędźwiowego w treningu siłowym
  - Rozluźnienie mięśnia czworobocznego lędźwi
  - Oddychanie krokodylkowe
  - Dead bug (izometria)
  - Dead bug
  - Bird dog
  - Wyciskanie odważnika w staniu na jednej nodze
  - Instruktaż oddechu przeponowego
- Skrzywienie kręgosłupa
  - Zmniejszenie napięcia mięśni piersiowych
  - Piramida
  - Zmniejszenie napięcia mięśnia najszerszego pleców
  - Mobilizacja stawów barkowych
  - Mobilizacja kręgosłupa i stawu barkowego
  - Rozbijanie mięśni czworobocznych pleców
  - Mobilizacja stawów barkowych
  - Mobilizacja stawu barkowego
  - Deska
  - Mobilizacja stawu barkowego
- Zespół mięśnia gruszkowatego
  - Rozluźnienie przepony
  - Technika manualnego uwalniania na mięsień czworoboczny lędźwi
  - Aktywizacja mięśnia podeszwy stopy
  - „Glute crusher”
  - Side plank clam shell (z gumą oporową)
  - „Row in bird dog position” (wiosłowanie w pozycji klęku podpartego na ławce)
  - Copenhagen Adduction
  - Rozciąganie mięśnia Gruszkowatego
  - Rozciąganie mięśnia Gruszkowatego (pozycja gołębia)
  - Rolowanie mięśnia gruszkowatego
Przypadki urazu i zespoły bólowe w piłce ręcznej
- Uszkodzenie stożka rotatorów podczas wykonywania ćwiczeń wielostawowych
  - „Crocodile breathing”
  - Mobilizacja z pomocą piłeczki lacrosse przy ścianie
  - „Odwrócony pływak”
  - Thoracichy per extension
  - Bretzel stretch
  - Band external rotation
  - „Sharapovas”
  - Sleeper stretch
Przypadki urazu i zespoły bólowe we wspinaczce
- Złamanie kości piętowej oraz kompresyjne złamanie trzonu kręgu L1 podczas uprawiania wspinaczki ściankowej, z towarzyszącą postępującą dyskopatią
  - Mobilizacja stawu biodrowego w kierunku wyprostu
  - Neuromobilizacja nerwu kulszowego oraz mięśnia gruszkowatego, mobilizacja stawów krzyżowo-biodrowych
  - Stretching mięśni kulszowo-goleniowych
  - Mobilizacja tylnego łańcucha we wzorcu symetrycznym
  - Mobilizacja tylnego łańcucha we wzorcu asymetrycznym
  - Mobilizacja stawu biodrowego w kierunku rotacji wewnętrznej oraz przywiedzenie, rozluźnienie głębokich mięśni pośladka
  - Pozycja dziecka (child pose)
  - Odwrócone czworaki
  - Mobilizacja stawu biodrowego w kierunku odwiedzenia i rotacji wewnętrznej
  - Aktywacja we wzorcu podporu w czworakach
  - Tabata w pozycji podporu w czworakach oraz w pozycji „plank”
  - Aktywacja stabilizatorów łopatki oraz mięśni core w leżeniu tyłem
  - Most
  - Most – modyfikacje
  - Aktywacja grupy mięśni przywodzicieli w różnych pozycjach
  - Podpór bokiem
  - Aktywacja krótkich rotatorów kręgosłupa oraz mięśni skośnych brzucha w podporze bokiem
  - Aktywacja mięśni pośladkowych w leżeniu bokiem 1
  - Aktywacja mięśni pośladkowych w leżeniu bokiem 2
  - Podpór bokiem w wersji kombinowanej
- Złamanie kości skokowej
  - Aktywacja mięśni core oraz mięśni głowy
  - Aktywacja mięśni core oraz mięśni głowy – progresja
  - Aktywacja mięśni core oraz mięśni głowy i obręczy barkowej – modyfikacje
  - Aktywacja zginaczy i prostowników bioder oraz mięśni core
  - Mobilizacja stawu skokowego oraz stretching łydki
  - Aktywacja przywodzicieli oraz mięśni taśmy głębokiej
  - Asymetryczna aktywacja zginaczy i prostowników bioder
  - Aktywacja tylnego łańcucha kończyn dolnych oraz tułowia z piłką szwedzką
  - Aktywacja tylnego łańcucha kończyn dolnych oraz tułowia z piłką szwedzką
  - Aktywacja tylnego łańcucha kończyn dolnych oraz tułowia, trening ekscentryczny mięśni łydki
  - Wzmacnianie mięśni obręczy kończyn górnych oraz mięśni core
  - Aktywacja mięśni pośladkowych w leżeniu bokiem
  - Aktywacja mięśni tułowia oraz kończyn górnych w leżeniu bokiem
  - Wzmacnianie mięśni stabilizujących łopatkę oraz mięśnie tułowia w leżeniu bokiem
  - Aktywacja mięśni górnej części ciała oraz core w podporze w czworakach
  - Aktywacja mięśni górnej części ciała oraz core w podporze w czworakach – progresja
  - Pompka
  - Aktywacja mięśni stopy oraz łydki z oporem miniband
  - Aktywacja mięśni przywodzących kończyn dolne z oporem
  - Wzmacnianie mięśni górnej części tułowia z użyciem wałka
  - Mobilizacje stopy
  - Trening propriocepcji i dociążenie stopy
  - Trening propriocepcji i dociążenie stopy – progresja
  - Trening propriocepcji i dociążenie stopy – modyfikacje
  - Trening propriocepcji kończyny dolnej
  - Trening propriocepcji i dociążenie stopy – modyfikacje
  - Trening krótkiej stopy
  - Trójwyprost – aktywacja do lokomocji
  - Trójwyprost – perturbacje
Przypadki urazu i zespoły bólowe w bieganiu
- Złamanie zmęczeniowe kości śródstopia jako efekt uprawiania biegów długodystansowych
  - Ćwiczenie nr 1 – Cztery strony świata – odwiedzenie
  - Ćwiczenie nr 2 – Cztery strony świata – zgięcie
  - Ćwiczenie nr 3 – Cztery strony świata – przywiedzenie
  - Ćwiczenie nr 4 – Cztery strony świata – wyprost
  - Ćwiczenie nr 5 – Nauka aktywacji stopy we wzorcu wykroku
  - Ćwiczenie nr 6 – Stabilizacja obręczy biodrowej oraz stopy z towarzyszącym ruchem rotacji tułowia we wzorcu wykroku
  - Ćwiczenie nr 7 – Stabilizacja obręczy biodrowej oraz stopy z towarzyszącym ruchem rotacji tułowia we wzorcu wykroku – modyfikacja i progresja
  - Ćwiczenie nr 8 – Praca równoważna na zmiennym podłożu
  - Ćwiczenie nr 9 – Praca równoważna na zmiennym podłożu – progresja i modyfikacje we wzorcu martwego ciagu jednonóż
  - Ćwiczenie nr 10 – Praca równoważna na neutralnym podłożu we wzorcu martwego ciągu jednonóż – możliwe kombinacje
  - Ćwiczenie nr 11 – Praca równoważna na neutralnym podłożu we wzorcu martwego ciągu jednonóż – możliwe kombinacje
  - Ćwiczenie nr 12 – Wzorzec trójzgięcie–trójwyprost – możliwe kombinacje
  - Ćwiczenie nr 13 – Wzorzec trójzgięcie–trójwyprost – możliwe kombinacje i progresja
  - Ćwiczenie nr 14 – Dynamiczny trójwyprost
  - Ćwiczenie nr 15 – Przysiad bułgarski
  - Ćwiczenie nr 16 – Perturbacje i progresje w pozycji wykroku
Przypadki urazu i zespoły bólowe w kolarstwie
- Ból rzepkowo-udowy
  - Ćwiczenie nr 1: Przejścia w pozycjach „deski” przodem – bokiem prawym – przodem – bokiem lewym – przodem
  - Ćwiczenie nr 2: Chodzenie z taśmą mini band bokiem
  - Ćwiczenie nr 3: Chodzenie z taśmą mini band przodem i tyłem
  - Ćwiczenie nr 4: Półprzysiad z piłką lekarską między kolanami
  - Ćwiczenie nr 5: Automasaż na piankowym wałku mięśnia czworogłowego uda
  - Ćwiczenie nr 6: Autostretching mięśnia czworogłowego uda
  - Ćwiczenie nr 7: Autostretching mięśnia biodrowo-lędźwiowego
  - Ćwiczenie nr 8: Automasaż na piankowym wałku mięśni pośladkowych
  - Ćwiczenie nr 9: Autostretching mięśni pośladkowych
  - Ćwiczenie nr 10: Automasaż na piankowym wałku mięśni przywodzicieli uda
  - Ćwiczenie nr 11: Autostretching mięśni przywodzicieli uda
- Zespół cieśni nadgarska
  - Deska bokiem
  - Wznosy nóg w leżeniu na plecach
  - Krótkie spięcia
  - Nożyce pionowe
  - Crab touches
  - Mountain climber
  - Prostowanie tułowia w leżeniu na brzuchu
  - Niedźwiedzi chód w podporze
  - Scyzoryki
  - Wycieraczki
- Parestezje KKG
  - Rozluźnienie przepony
  - „Crocodile breathing”
  - Przywracanie wyprostu w odcinku piersiowym
  - Techniki rotacyjne
  - Techniki mobilizacyjne dla obręczy barkowej
  - Neuromobilizacja nerwu pośrodkowego
  - Rozpracowanie struktur miękkich w okolicy przedniej części stawu ramiennego
Przypadki urazu i zespoły bólowe w tenisie
- Bóle w obrębie nadkłykcia bocznego przedramienia – tenis
  - Ściskanie piłeczki tenisowej
  - „Spacer farmera”
  - Aktywny zwis na drążku
  - Aktywny zwis na ręcznikach
  - Prostowania, zginania nadgarstka z handelkiem
  - Zwijanie linki zawieszonej na patyku z hantlem
  - Uginania przedramion z hantlami siedząc
  - Wyciskanie francuskie hantlami leżąc
  - Wyprost palców z oporem
  - Pompki na palcach (zaawansowane)
  - Wejście na peg board (zaawansowane)
  - Aktywny zwis na jednej ręce (zaawansowane)
Przypadki urazu i zespoły bólowe w sztukach walki
- Zwichnięcie barku w mieszanych sztukach walki
  - Wiatrak na kolanach
  - Turecki skręt
  - Cyrkiel
  - Wyciskanie półsztangi w klęku jednorącz
  - Cuban press
  - Odwodzenie ramienia w łuku
  - Z-press
  - Kelner
  - Rotacja zewnętrzna w leżeniu bokiem
  - Wyciskanie hantli nad głowę siedząc
- Uraz SLAP typu 2 – rehabilitacja po leczeniu chirurgicznym zawodnika MMA
  - Ćwiczenie nr 1
  - Ćwiczenie nr 2
  - Ćwiczenie nr 3
  - Ćwiczenie nr 4
  - Ćwiczenie nr 5
  - Ćwiczenie nr 6
  - Ćwiczenie nr 7
  - Ćwiczenie nr 8
  - Ćwiczenie nr 9
  - Ćwiczenie nr 10
- Uszkodzenie mięśnia piersiowego większego u adepta zapasów
  - Krążenia ramion
  - Wymachy ramion na skos
  - „Nie wiem”
  - Napinanie mięśnia piersiowego
  - Krążenia barków
  - Zbliżanie barków do siebie
  - Cat and Cow
  - Łamanie kija
  - Cyrkiel z kijem
  - Cyrkiel w bok
- Zerwania bicepsa w boksie
  - Rozciąganie przy ścianie
  - Przyciąganie palców
  - Bok podparty
  - Wymachy z przyciąganiem
  - Litera t
  - Rozciąganie z gumą
  - Ręce złożone z tyłu
  - Krążenia pięści
  - Rozciąganie w klęku
  - Rozciąganie z obciążeniem
- Przypadki urazu i zespoły bólowe w koszykówce
  - Fizjoterapia po rekonstrukcji ścięgna Achillesa
    - Wzmocnienie mięśni pośladkowych
    - Dynamiczne rozciąganie i napinanie mięśnia brzuchatego w staniu na schodkach
    - Rozciąganie mięśnia płaszczkowatego
    - Trening propriocepcji w staniu na jednej nodze
    - Wzmocnienie mięśni kończyny dolnej
    - Przysiady przy ścianie
    - Naskoki na jedną kończynę dolną na schodach
    - Ćwiczenia czynne (ekscentryczno-koncentryczne) – od 14. tygodnia